T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Kurbanlık Hayvan Nakillerinde Uyulması Gereken Kurallar

Yayın Tarihi : 19.07.2019

Yaklaşan Kurban Bayramı nedeniyle ilimizde ve diğer illerde hayvan sevklerinde önemli miktarlarda artış meydana gelmektedir. Sağlık kontrolünden geçmemiş, gerekli aşıları ve kayıtları yapılmamış hayvanların yurtiçinde nakledilmeleri salgın hayvan hastalıklarının yayılmasında büyük rol oynamaktadır.

Bu sebeple,  kurbanlık hayvan nakilleriyle muhtemel bir hastalığın ilimize bulaşmasını önlemek için, aşağıda belirtilen hususların hayvan yetiştiricilerine, hayvan nakliyeciliği yapan araç sahiplerine ve kurbanlık alacak vatandaşlarımıza duyurulmasında fayda görülmüştür;

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ve ilgili Yönetmelikler gereğince; il merkezi ve ilçelerden  başka illere yapılacak her türlü hayvan ve hayvansal madde sevklerinde; menşeine en yakın yerdeki İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Hayvan Sağlığı ve  Yetiştiriciliği Şubesi veya İlçe Müdürlüklerinden "Veteriner Sağlık Raporu" alınması mecburidir. Aynı İl içinde yapılacak büyükbaş hayvan nakillerinde Hayvan Pasaportunun, küçükbaş hayvan nakillerinde ise Nakil Belgesinin bulundurulması yeterli olmaktadır.

-Kurbanlık olarak sevk edilecek büyükbaş hayvanlara ŞAP ve LSD aşısı, küçükbaş hayvanlara ise PPR aşısının yapılmış olması ve  hem büyükbaş hayvan sevklerinde hem de küçükbaş hayvan sevklerinde kulak küpesi bulunması zorunludur. Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hastalıkları Kontrol Programı kapsamında; Sevk edilecek sığır cinsi hayvanlar şap hastalığına karşı son 12 ay içerisinde en az iki kere aşılanmış ve ikinci aşılama son 6 ay içerisinde yapılmış olmalıdır. İkinci aşılama son 6 ay içerisinde yapılmamış ise şap aşısı yapılacak ve aşılama tarihinden 21 gün sonra sevkine izin verilecektir.

İlk defa aşılanan sığır cinsi hayvanlar 21-30 gün sonra yapılacak rapel aşılamadan 7 gün sonra sevk edilecektir. İki aylıktan küçük sığır cinsi hayvanların sevklerinde şap aşısı şartı aranmayacaktır. Sevk edilecek koyun ve keçi türü hayvanlara daha önce PPR aşısı yapılmamış ise aşı yapıldıktan 21 gün sonra sevkine izin verilecektir. Aksi halde sevklerine izin verilmeyecektir. Üç aylıktan küçük koyun ve keçi türü hayvanların sevkinde PPR aşısı yapılma şartı aranmayacaktır. 2018 yılında aşılanmış hayvanlar 2019 yılı Sığırların Nodüler Ekzantemi Aşılama Programı sona erdiği tarihe kadar sevk edilebilecektir. 2018 yılında aşılanmamış sığır cinsi hayvanlar, koyun keçi çiçek aşısı yapıldıktan 21 gün sonra sevk edilecektir. 2019 yılı Sığırların Nodüler Ekzantemi Aşılama programı sona erdiği tarihten itibaren 2019 yılında aşılanmış olma şartı aranacaktır. Üç aylıktan küçük sığır cinsi hayvan sevklerinde koyun keçi çiçek aşısı şartı aranmayacaktır.

Bakanlığımız Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünün 04/12/2017 tarih ve E.3065457 sayılı talimatı gereği; gebe ve damızlık değeri taşıyan dişi hayvanlar kurban satış yerlerine alınmayacağından gebe ve damızlık değeri taşıyan dişi hayvanların kurbanlık olarak sevkine müsaade edilmeyecektir. Ancak gebe olmadığı ve damızlık değerini kaybettiğine dair serbest veteriner hekim raporu bulunan dişi hayvanların kurbanlık olarak sevkine izin verilecektir. 

Trakya bölgesine hayvan nakillerin de ise bunların yanı sıra Bakanlığımız tarafından yayımlanan Genelgelerde belirtilen ilave özel şartlarında yerine getirilmesi zorunluluğu vardır. Bunun yanısıra İstanbul Anadolu Yakası, Kocaeli ve Bursa gibi kurbanlıkların yoğun gittiği illerde 27 Ağustos 2019 tarihinden itibaren kurbanlık hayvan sevkine izin verilecektir.

Hayvan taşıyacak araçların sahiplerinin İl/İlçe Müdürlüklerine müracaat ederek, düzenlenen eğitime katıldıktan ve araçlarında teknik ekipman ve donanımı tamamladıktan sonra  "Nakliyeci Yetki Belgesi" ve araç sürücüleri için de "Sürücü Yetki Belgesi" almaları gerekmektedir. Hayvanların nakliyesi sırasında bakımlarından ve refahından sorumlu kişilerin de aynı şekilde eğitime katıldıktan sonra  "Bakıcı Yeterlilik Belgesi" almaları gerekmektedir.

Üreticilerimizin, İl / İlçe Müdürlüklerimize müracaat etmeleri durumunda bu konularda kendilerine her türlü yardım yapılmaktadır. Belirtilen şartlara haiz olmayan hayvanlar için kesinlikle veteriner sağlık raporu düzenlenmeyecek ve önceki yıllarda olduğu gibi hayvan pazarlarına sokulmalarına izin verilmeyecektir. Kaçak sevk durumlarında ise 5996 sayılı kanunun 36. maddesi gereğince hayvan sahiplerine ve nakil vasıtaları sahiplerine idari para cezası verilmektedir. Ayrıca yine aynı kanun maddesi gereğince "tanımlattırılmamış yani numaralı kulak küpesi bulunmayan sığır cinsi hayvanlar ile koyun ve keçilerin nakil sırasında yakalanması hâlinde tüm masrafları sahibi tarafından karşılanarak en yakın kesimhanede kestirilerek, sahibine teslim edilmektedir.